Inschatten hoeveel tijd je nodig hebt voor
een opdracht, een feestje organiseren, huiswerk bijhouden in je agenda, dat
zijn allemaal taken die kinderen met ASS over het algemeen lastig vinden. Dat
komt omdat de executieve functies van het brein, de controlefuncties, bij hen
niet zo goed werken. Deze EF’s zorgen er onder meer voor dat we ons kunnen
concentreren op ons werk, dat we onze emoties onder controle kunnen houden en dat
we ons gedrag kunnen reguleren, zodat we bijvoorbeeld niet spontaan in woede
uitbarsten.
Ook zorgen de EF’s
ervoor dat de hersens pas geleerde kennis overzetten van het tijdelijke
werkgeheugen naar het langetermijngeheugen. Dit automatiseren van kennis en
vaardigheden gaat bij ASS’ers niet zo soepel, waardoor het bijvoorbeeld langer
kan duren voor autistische kinderen leren zwemmen of fietsen. Of voor ze in de
gaten hebben dat een regel die in de ene situatie geldt, ook in vergelijkbare
situaties van toepassing is. Dat laatste is een van de redenen waarom het
opvoeden van een kind met autisme best een uitdaging kan zijn: je moet regels
eindeloos vaak herhalen voor het doordringt.
Zo was Storm
bijvoorbeeld als peuter enorm gefascineerd door knopjes: ieder knopje dat hij
zag, drukte hij impulsief in, ontelbare keren per dag. Dat hield hij jarenlang
vol. Storm drukte op de tv en de magnetron, op lampen, autoramen, liften en op alle toetsen van de computer. Hoe vaak wij ook bleven roepen dat hij van
die knopjes af moest blijven, het had geen enkel effect. De aantrekkingskracht
was te groot.
Net toen we begonnen te denken dat het vergeefse moeite was om Storm
te corrigeren, dat het indrukken van knopjes blijkbaar bij hem hoorde, sijpelde
het besef dat hij die knopjes met rust moest laten langzaam door. Inmiddels kunnen
we concluderen dat het toch is gelukt om hem die gewoonte af te leren. Een
enkele keer wint de impuls het nog van de rede, vooral bij stress, maar de
aanhouder heeft gewonnen, de regel is geautomatiseerd. Al had die aanhouder in
dit geval dus wel een heel lange adem nodig.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten