Hoe doe je dat met slapen?

Het slaapritueel is een van de weinige dagelijks terugkerende activiteiten waar wij relatief makkelijk doorheen zijn gefietst, met uitzondering van Storms eerste jaar als huilbaby. Maar toen hij eenmaal kon lopen ging dat meteen een stuk beter, toen viel hij elke avond als een blok in slaap.

Voor een deel kwam dat doordat Storm overdag zoveel energie verbruikte dat hij ’s avonds compleet uitgeput was. Maar het kwam vooral om zijn vader en ik ’s avonds ook compleet uitgeteld waren door de capriolen van ons kroost, waardoor wij het slaapritueel altijd consequent op dezelfde manier en zonder ruimte voor onderhandeling hebben uitgevoerd. En dat is precies wat kinderen met autisme nodig hebben.

Kinderen met ASS hebben op allerlei gebieden duidelijkheid en structuur nodig, maar bij het slapengaan misschien nog wel het meest. De overgang van wakker zijn naar slapen kan voor sommige kinderen erg beangstigend zijn. Als ze zich overgeven aan de slaap, verliezen ze de controle en dat is iets wat een autistisch kind nu eenmaal niet graag doet. Het helpt als je een vaste routine inbouwt bij het naar bed brengen. Zo’n routine biedt kinderen veiligheid, waardoor ze eerder in slaap durven te vallen.

Sommige ouders maken een hele voorstelling van het bedritueel, compleet met toneelstukjes, stoeien, tot dansen en zingen aan toe. Wij hebben dat nooit gedaan. Wij hadden ’s avonds gewoon geen puf om een show weg te geven, bovendien zouden de jongens daar alleen maar drukker door worden en dat was het laatste wat we wilden. Daarom hielden we het slaapritueel altijd kort en bondig, en volgden we elke dag hetzelfde programma.

Na het avondeten gingen de jongens douchen, in pyjama mochten ze nog even televisie kijken en dan naar boven. Toen Storm en Diesel klein waren, lazen we hen elke dag een verhaaltje voor uit een boek met 365 berenverhaaltjes, één voor elke dag van het jaar. Die verhaaltjes hoorden ze dus elk jaar opnieuw, maar dat vonden ze juist fijn. De herhaling werkte rustgevend en slaapverwekkend.

Toen de kinderen ouder werden, veranderde het ritueel. De basis bleef hetzelfde, maar ze wilden niet meer voorgelezen worden. Storm leest tegenwoordig zelf de Donald Duck, en Diesel leest meestal een van zijn vele voetbalboekjes. We hebben het ritueel dus aangepast aan de behoeften van onze kinderen. Een kind ontwikkelt zich, dus de inhoud van het ritueel ook. Wel is het belangrijk om vast te houden aan een bepaalde routine, zodat je het bedritueel elke avond op dezelfde manier uitvoert. Want hoe meer routine je inbouwt bij het naar bed brengen, des te sneller je kind slaapt en des te meer avond je als ouders over houdt om bij te komen.